سکههای بانکی، نوعی از سکههای طلا هستند که توسط بانک مرکزی یا خزانهداری کشور تولید و عرضه میشوند. این سکهها در مقایسه با سکههای غیربانکی، از نظر عیار، وزن و اصالت دارای ضمانت و تأیید رسمی هستند و به همین دلیل در معاملات و سرمایهگذاری از اعتبار بیشتری برخوردارند.
در این مقاله قصد داریم به بررسی جامع موضوع سکههای بانکی بپردازیم. در این راستا، به مفاهیمی همچون تاریخچه سکه بانکی، انواع سکههای بانکی رایج در ایران، تفاوت سکه بانکی و غیربانکی، نحوه خرید سکه بانکی، نکات مهم در زمان خرید و نگهداری سکه بانکی و مزایا و معایب سرمایهگذاری در این نوع سکهها خواهیم پرداخت.
سکه بانکی در ایران
سابقه ضرب سکه در ایران به دوران باستان باز میگردد. با این حال، قدمت سکههای بانکی به شکل امروزی به دوره قاجار میرسد. در آن زمان، سکههایی با نامهای “فرنگی” و “هزاردیناری” توسط بانک شاهنشاهی ضرب میشدند. پس از انقلاب اسلامی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وظیفه تولید و عرضه سکههای بانکی را بر عهده گرفت.
انواع سکههای بانکی رایج در ایران
در حال حاضر، دو نوع سکه بانکی رایج در ایران وجود دارد:
- سکه تمام بهار آزادی:این سکه که به سکه امامی نیز معروف است، از طلای 999 عیار ساخته شده و وزنی معادل 8.133 گرم دارد.
- سکه نیم بهار آزادی:این سکه از طلای 999 عیار ساخته شده و وزنی معادل 4.0665 گرم دارد.
- ربع سکه بهار آزادی:این سکه از طلای 999 عیار ساخته شده و وزنی معادل 2.03325 گرم دارد.
- سکه گرمی:این سکه از طلای 999 عیار ساخته شده و وزنی معادل 1.7783 گرم دارد.
تفاوت های سکه بانکی و غیربانکی چیست؟
اصلیترین تفاوت سکه بانکی و غیربانکی در ضمانت و تأیید رسمی آنهاست. سکههای بانکی توسط بانک مرکزی یا خزانهداری کشور تولید و عرضه میشوند و از نظر عیار، وزن و اصالت دارای ضمانت هستند. این در حالی است که سکههای غیربانکی توسط افراد یا صرافیهای خصوصی ضرب میشوند و از نظر کیفیت و اصالت ممکن است مورد تأیید نباشند.
مزایای سکه بانکی
سرمایهگذاری در سکههای بانکی مزایای متعددی دارد، از جمله:
- ذخیره ارزش: طلا به عنوان یک دارایی امن شناخته میشود که در طول زمان ارزش خود را حفظ میکند. سکههای بانکی نیز از جنس طلا هستند و میتوانند به عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش دارایی شما عمل کنند.
- پوشش در برابر تورم: تورم به معنای کاهش قدرت خرید پول است. در دورههای تورمی، قیمت طلا و به تبع آن سکههای بانکی افزایش مییابد. به همین دلیل، سکههای بانکی میتوانند به عنوان ابزاری برای حفظ قدرت خرید دارایی شما در برابر تورم عمل کنند.
- قابلیت نقدشوندگی بالا: سکههای بانکی به دلیل تقاضای بالا در بازار، از قابلیت نقدشوندگی بالایی برخوردارند. به این معنی که شما میتوانید به راحتی و در کوتاهترین زمان ممکن، سکههای خود را به پول نقد تبدیل کنید.
- تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری: سرمایهگذاری در سکههای بانکی میتواند به تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری شما کمک کند. این امر به خصوص در شرایطی که بازارهای سهام و اوراق قرضه با نوسانات زیادی همراه هستند، میتواند مفید باشد.
معایب سکه بانکی
سرمایهگذاری در سکههای بانکی معایبی نیز دارد، از جمله:
- ریسک نوسانات قیمت: قیمت سکههای بانکی به نوسانات قیمت طلا در بازار جهانی بستگی دارد. این نوسانات میتوانند سود یا زیان شما را از سرمایهگذاری در سکههای بانکی تحتالشعاع قرار دهند.
- هزینه نگهداری: نگهداری از سکههای بانکی نیز با هزینههایی همراه است. این هزینهها شامل هزینههای مربوط به خرید و نگهداری سکهها، مانند حقالزحمه صرافی، هزینههای مربوط به بیمه و مالیات میشود.
- عدم پرداخت سود: سکههای بانکی برخلاف برخی از اوراق بهادار، سودی به دارندگان خود پرداخت نمیکنند.
نکات مهم در زمان خرید سکه بانکی
در زمان خرید سکه بانکی به نکات زیر توجه کنید:
- از فروشگاه های معتبر خرید کنید: برای اطمینان از اصالت و کیفیت سکهها، حتماً از فروشگاه های مجاز و معتبر خرید کنید.
- سکهها را به دقت بررسی کنید: قبل از خرید، سکهها را به دقت بررسی کنید تا از سالم بودن و عدم وجود هرگونه ایراد ظاهری در آنها اطمینان حاصل کنید.
- فاکتور خرید را دریافت کنید: حتماً از فروشنده فاکتور خرید دریافت کنید. فاکتور خرید شامل اطلاعاتی مانند تاریخ خرید، نام و مشخصات فروشنده، نوع سکه، تعداد سکه و قیمت نهایی آن است.
نگهداری از سکه بانکی
برای نگهداری از سکههای بانکی به نکات زیر توجه کنید:
- سکهها را در جای خشک و خنک نگهداری کنید: رطوبت و گرما میتوانند به سکهها آسیب برسانند.
- سکهها را در بستهبندی مناسب نگهداری کنید: برای جلوگیری از خط و خش افتادن روی سکهها، آنها را در بستهبندیهای مخصوص نگهداری سکه یا طلقهای مخصوص قرار دهید.
- از دست زدن زیاد به سکهها خودداری کنید: چربی و عرق دست میتواند باعث کدر شدن سکهها شود.