قانون مهریه سکه یکی از مهمترین حقوق مالی زنان در ازدواج است. مهریه به عنوان یک حق شرعی و قانونی برای زنان در ایران در نظر گرفته می شود که از اهمیت بالایی در حقوق خانواده برخوردار است. مهریه، مالی است که مرد به هنگام عقد به همسر خود متعهد میشود و پرداخت آن بر عهده اوست. این مال پول، طلا، زمین یا هر چیزی که ارزش مالی دارد، می تواند باشد.
در ایران، یکی از رایج ترین انواع مهریه، سکه بهار آزادی است. مهریه سکه به این معنا است که مرد به تعداد مشخصی سکه متعهد می شود که در صورت درخواست زن، باید آن را بپردازد.
قانون مهریه سکه به گونهای تنظیم شده که زن حق دارد هر زمان که بخواهد، مهریه خود را طلب کند. اگر مرد از پرداخت مهریه امتناع کند، زن میتواند از طریق قانونی و قضایی اقدام کند. قانون جدید مهریه که به تصویب رسیده است، مردان را ملزم به پرداخت مهریه سکه تا سقف ۱۱۰ عدد به صورت فوری و مابقی را به صورت اقساطی کرده است. این تغییرات به منظور ایجاد تعادل بیشتر بین حقوق زن و مرد و جلوگیری از زندانی شدن مردان به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریههای سنگین بوده است.
قانون جدید مهریه سکه
این قانون جدید مهریه با هدف کاهش مشکلات ناشی از پرداخت مهریه و همچنین تسهیل فرایند مطالبه مهریه توسط زنان، تصویب گردیده است. در خصوص قانون جدید مهریه در سال 1403 در ایران، موارد مهمی را در ادامه بیان خواهیم کرد.
- تغییر در نحوه محاسبه مهریه : طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، اگر مهریه زن بر اساس وجه رایج کشور تعیین شده باشد، هنگام مطالبه مهریه، میزان آن براساس نرخ روز که توسط بانک مرکزی تعیین میشود، محاسبه می شود. به این معنی است که مهریه با توجه به تغییرات قیمتها و تورم روز محاسبه میگردد.
- محدود شدن حبس در خصوص مهریه : قبلاً تمام کسانی که بدهی مالی درخصوص مهریه داشتند، مشمول حبس میشدند. اما طبق قانون جدید، تنها در صورتی که مبلغ مهریه در عقد دائم برابر با ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشد، مرد مشمول اجرای حکم عدم پرداخت مهریه خواهد شد. در این صورت، مرد باید تنها برای مبلغ ۱۱۰ سکه دادخواستی به دادگاه تقدیم کند و مرد باید ثابت کند که توانایی پرداخت مهریه به صورت یک جا را نخواهد داشت. اگر این دادخواست از طرف دادگاه پذیرفته شود مرد می تواند مهریه را قسط بندی کند.
- تأثیر در کاهش آمار زندانیان مهریه : با تغییر روند در پیگیری درخواست مهریه و محدود شدن شرایط حبس، آمار زندانیان مهریه کاهش یافته است.
- قانون جدید مهریه 14 سکه : طبق این قانون جدید، افراد دیگر نمیتوانند بیشتر از 14 سکه را به عنوان مهریه تعیین نمایند. اما اگر مهریه سکه بیشتر از 14 عدد باشد، با پرداخت مالیات، می توانند مهریه را بیشتر از 14 سکه ثبت کنند.
*طبق قانون، مهریه زن در صورت فوت شوهر به نرخ روز زمان فوت محاسبه و در زمان انحصار وراثت پرداخت میشود. این حکم به منظور حمایت از حقوق زنان در چنین شرایطی وضع شده است.
انواع مهریه
قانون جدید مهریه سکه در یکسال اخیر محدودیتهایی مانند سقف 14 سکه طلا برای مهریه نقدی و امکان پرداخت اقساطی را ایجاد کرده است. این اصلاحات هدف آن تسهیل پرداخت مهریه برای مردان و در عین حال حفظ حقوق زنان است. جزئیات انواع مختلف مهریه را در ادامه بیان خواهیم کرد.
انواع مهریه از نظر استطاعت
- عندالاستطائه : مهریهای که با توجه به توانایی مالی مرد تعیین میشود و دادگاه آن را تشخیص میدهد.
- عندالمطالبه : مهریهای که در زمان عقد نکاح تعیین میشود و مرد موظف است آن را پرداخت کند که در صورتی که مرد توانایی مالی داشته باشد یکجا باید پرداخت شود. در غیراین صورت قابل قسط بندی است.
انواع مهریه از لحاظ تعیین مبلغ
- مهرالمثل : مهریهای که با توجه به وضعیت زندگی و اوضاع زوجین تعیین میشود.
- مهرالمتعه : مهریهای که در صورت عدم تعیین مهریه و نداشتن نزدیکی زوجین، با توجه به وضعیت مالی مرد تعیین میشود.
- مهرالسمی : مهریهای که زن میتواند مبلغ معینی (حداکثر 110 سکه) را برای آن تعیین کند.
روش مطالبه مهریه سکه
مطالبه مهریه سکه یکی از حقوق قانونی زنان در ایران است که براساس قوانین مدنی و شرعی، زن میتواند مهریه خود را از همسرش طلب کند.
در همه موارد بیان شده، زن باید مدارک لازم از جمله عقد نامه و مدارکی که نشان دهنده میزان و نوع مهریه است را ارائه کند. همچنین اگر مهریه به صورت وجه نقد، سکه طلا، یا هر چیز دیگری تعیین شده باشد، بر اساس همان نوع مهریه، حکم صادر میگردد.
- ثبت در اجرای اسناد رسمی: زن میتواند به ثبت اسناد مراجعه و درخواست خود را به صورت رسمی ثبت کند و آن ها در به اجرا گذاشتن مهریه همکاری لازم را خواهند داشت. اگر مرد از پرداخت مهریه خودداری کند، اجرای ثبت میتواند اموال مرد را توقیف یا حسابهای بانکی او را مسدود کند.
- طرح دعوی در دادگاه: زن میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده، درخواست مطالبه مهریه خود را مطرح نماید. اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را به صورت کامل نداشته باشد، دادگاه ممکن است شرایط تقسیط (پرداخت به صورت قسطی) را برای او تعیین کند یا حتی در موارد خاص، مهریه را کاهش دهد.
- درخواست صدور اجرائیه از طریق دفترخانه: اگر مهریه در عقدنامه به صورت رسمی ثبت شده باشد، زن میتواند به دفترخانهای که عقد در آنجا ثبت شده مراجعه کند و درخواست صدور اجرائیه برای مهریه خود نماید. دفترخانه پس از بررسی مدارک، اجرائیهای صادر میکند و مرد ملزم به پرداخت مهریه خواهد شد.
آیا در قانون جدید مهریه زندان دارد
بر اساس قوانین جدید، در شرایطی که مرد نتواند ناتوانی مالی خود را اثبات کند یا به صورت عمدی از پرداخت مهریه خودداری کند و یا در مواردی که پرداخت مهریه به صورت قسطی باشد از پرداخت اقساط مهریه خودداری نماید، حکم جلب او صادر می شود.
کلام آخر قانون مهریه سکه
مهریه در قوانین ایران یکی از مهمترین مسائل حقوقی-اجتماعی است که در سالهای اخیر مورد توجه و اصلاحات زیادی قرار گرفته است. به طور خلاصه، مهریه به مبلغی گفته میشود که در زمان عقد، زوج متعهد به پرداخت آن به زوجه میشود.
در قانون جدید با محدود کردن مبلغ مهریه سکه به 110 سکه طلا، زوجه نمیتواند مهریه بیش از 110 سکه طلا را مطالبه کند. در صورت عدم پرداخت مهریه، زوجه میتواند به سادگی از دادگاه درخواست صدور اجرائیه کند و دادگاه مکلف است ظرف یک ماه اجرائیه را صادر کند.
اگر زوج امکان پرداخت یکجای مهریه را ندارد، میتواند ظرف یک ماه درخواست اعسار به دادگاه ارائه دهد. در صورت عدم ارائه درخواست اعسار یا عدم پرداخت اقساط مهریه، دادگاه میتواند حکم جلب زوج را صادر نماید. این قوانین جدید در راستای تسهیل پرداخت مهریه و حمایت از حقوق زنان وضع شده است.
بیشتر بخوانید: