در جواهر سازی و ساخت اشیا استفاده از سنگ های قیمتی کاربرد فراوانی دارد. انواع سنگ برلیان، زمرد، عقیق و زبرجد از محبوب ترین کانی ها در جهان می باشند. جواهرات برلیان ظرافت و زیبایی فوق العاده ای دارند.
سنگ برلیان چیست؟
در جواهرسازی دو گروه از کانی ها مورد استفاده قرار می گیرند. کانی های موسوم به سنگ نیمه قیمتی و سنگ قیمتی هر دو پس از تراش بر روی پایه های فلزی به عنوان نگین به کار می روند. ارزش سنگ های نیمه قیمتی و سنگ های قیمتی بستگی به درجه خلوص آنها دارد. سنگ هایی که دارای ناخالصی کمتری باشند و در اندازه های بزرگتری باشند، قیمت بالاتری دارند.
مطالعه بیشتر: سنگ یاقوت چیست؟
تراش برلیان
هر کدام از سنگ ها که در جواهرات مورد استفاده قرار می گیرند خواص و ویژگی ظاهری مربوط به خود را دارند که در سنگ درمانی از آنها استفاده می شود. می توان گفت یکی از ارزشمند ترین و معروف ترین سنگ های قیمتی که در جواهرات مورد استفاده قرار می گیرد، الماس است که برای استفاده در جواهرات به شکل های مختلف مثل مربع، بیضی، دایره، قلب، مارکیز و… با انواع مختلف برش مثل برلیان، باکت، زمردی و… برش داده میشود.
بنابراین برلیان یکی از انواع تراش سنگ ها است که روی الماس یا هر سنگ دیگر می تواند انجام شود. در این بین برلیان را که توسط یک مهندس بلژیکی ابداع شده است، اندازه صفحات و زوایا با محاسبات دقیق به صورتی در نظر گرفته می شود که از جهات مختلف بیشترین نوری که وارد سنگ میشود پس از انعکاس داخلی در سنگ، از سطح بالایی آن خارج می شود و به چشم میرسد و در نتیجه سنگی که به شکل برلیان تراش خورده است، بیشترین درخشندگی را خواهد شد.
در بازار ایران چون امروزه سنگ الماس گرد با تراش برلیان در جواهرات بیشترین کاربرد را دارد متاسفانه توسط برخی از تولیدکنندگان و فروشندگان که اطلاعات کافی در این زمینه یعنی گوهرشناسی را ندارند به اشتباه به نام برلیان خوانده می شود و کلمه ( سنگ برلیان) بین عموم مردم به اشتباه رواج پیدا کرده است.
در نتیجه همیشه به یاد داشته باشیم که تراش برلیان و سنگ الماس را در جای خود استفاده کنیم زیرا در یک قطعه جواهر امکان دارد یک قطعه الماس با تراشی غیر از برلیان و یا با سنگ دیگری در تراش برلیان به کار رفته باشد.
مطالعه بیشتر: طلای سفید با پلاتین چه فرقی دارد؟
تفاوت سنگ الماس و برلیان چیست؟
الماس از معادن استخراج می شود و سپس به کشورهایی مانند بلژیک ارسال میشود تا در شکل های مختلف تراش بخورد. برلیان نوعی تراش است اما سنگ الماس سنگی است که از سختی و مقاومت بالایی برخوردار است و قیمت بالایی هم دارد. این نوع تراش از تراش سوئیسی سرچشمه گرفته است.
امروز جواهرسازان تلاش میکنند تا تراش برلیان را بر روی الماس طوری تنظیم کنند که نور تابیده شده به سنگ الماس با صفحات بیشتری از آن برخورد کند و در نتیجه درخشش و شفافیت بیشتری را به چشم افراد نمایان کند. هرچه درخشندگی در این سنگ بیشتر باشد به همان اندازه قیمت و ارزش آن نیز بالاتر میرود. امروزه تنوع رنگ در الماس بسیار زیاد شده است اما بی رنگی و نوع شفاف آن از معروف ترین نوع سنگ الماس است.
نحوه تراش سنگ برلیان
همه زیبایی سنگ های الماس تراش های آن است. اگرچه با وجود ناخالصی و بدون تراش هم این کانی قیمتی بسیار جذاب و زیبا است ولی تراشکاری، جذابیت و شکوه الماس را چند برابر میکند. برای سنگ الماس انواع تراش ها به کار میرود که هر کدام از آنها به نوعی متفاوت کار میشود. تراش چهارگوش و گرد از مرسوم ترین نوع تراش در سنگ های الماس هستند. در این میان میتوان گفت سنگ برلیان زیباترین نوع تراش الماس است. اما این موضوع را در نظر داشته باشید که تراش برلیان را روی هر سنگ قیمتی دیگری نیز می توان اجرا کرد و فقط ویژه الماس نیست.
در هر برش خوب از سنگ های برلیان دو ویژگی اصلی آنها مورد توجه قرار می گیرد که عبارتند از:
- میزان صیقل در محل برش داده شده
- عمق یا قطر برش روی الماس
هدف از برش الماس این است که نوری که بر آن تابیده شده است، منعکس شود. در این صورت الماس فریبنده تر و درخشنده تر دیده خواهد شد. چنانچه عمق و قطر برش آن اندازه نباشد، این ویژگی اصلاً به چشم نخواهد آمد. تراش سنگ برلیان بستگی به تبحر تراشکار دارد و اوج زیبایی در الماس را به نمایش میگذارد.
مطالعه بیشتر: سکه الیزابت با پارسیان چه فرقی دارد؟